Ouderlijk gezag (definitie)
Ouderlijk gezag omvat het recht en de plicht om je kind te verzorgen en op te voeden. Een kind kan en mag zelf nog geen officiële of belangrijke beslissingen nemen zolang het minderjarig is. De ouder die het ouderlijk gezag uitoefent neemt daarom deze beslissingen. Of de ouders samen, als zij gezamenlijk het ouderlijk gezag uitoefenen.
Na de echtscheiding
Na echtscheiding loopt het gezamenlijk ouderlijk gezag, dat ook al tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap werd uitgeoefend, door. Dit betekent dat ook na scheiding de van belang zijnde beslissingen samen genomen moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
- medische beslissingen
- schoolkeuze
- aanvragen van reisdocumenten (paspoort)
- verblijf in het buitenland
Het is gebruikelijk om afspraken te maken over het ouderlijk gezag na scheiding. Afspraken die je maakt over de wijze waarop je de zorg voor het kind deelt na de scheiding worden vastgelegd in het ouderschapsplan.
Als je er onderling niet uitkomt
Soms lukt het niet om samen een beslissing te nemen over zaken gerelateerd aan het ouderlijk gezag na scheiding. Als jij vindt dat je kind het beste af is op een openbare school, en je ex vindt Montessori echt de beste keuze, dan kan je de rechter vragen om een beslissing te nemen. Een dergelijk verzoek wordt altijd snel door de rechtbank behandeld.
Zo kan het ook zijn dat je ex niet meewerkt aan het aanvragen van een paspoort voor je kind. Zonder de medewerking van je ex zal de gemeente geen paspoort of ander reisdocument afgeven. Ook in dat geval kan je de rechter om een beslissing verzoeken. Je vraagt de rechter dan om vervangende toestemming. Toestemming van de rechter die de medewerking van je ex vervangt. De rechter zal altijd beide ouders willen horen. Daarna zal de rechter beslissen, waarbij de belangen van het kind voorop staan.
Eenoudergezag
Als het gezamenlijk gezag tot veel conflicten leidt en de kinderen hebben daar veel last van, dan kan de rechter beslissen dat voortaan één van de ouders het gezag zal uitoefenen. De rechter zal dit niet snel doen. Aangetoond zal moeten worden dat de kinderen veel negatieve gevolgen van het gezamenlijk gezag ondervinden. Besluit de rechter tot eenoudergezag, dan blijft de andere ouder in principe recht op omgang houden met het kind. Ook blijft de andere ouder onderhoudsplichtig voor het kind.
Ben je niet getrouwd of geen geregistreerd partner, dan oefent moeder na de geboorte automatisch alleen het gezag over het kind uit. Dit is ook zo als de vader het kind heeft erkend. Gezamenlijk gezag kan dan eenvoudig digitaal worden aangevraagd bij de rechtbank. Je logt hiervoor samen in op de website van de rechtbank met je DigiD. Als jullie het samen niet eens zijn over de gezagswijziging, dan kan vader de rechtbank verzoeken om het eenoudergezag om te zetten in een gezamenlijk gezag.