Samenlevingsovereenkomst (definitie)
Een samenlevingsovereenkomst is een overeenkomst die je sluit met je partner. In het samenlevingscontract worden de afspraken en voorwaarden opgenomen waaronder jullie (gaan) samenwonen.
Niet bij huwelijk of geregistreerd partnerschap
Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap? Dan zijn er automatisch allemaal regelingen op jullie verbintenis van toepassing. In de wet zijn die regelingen opgenomen en beschreven. Ook zijn in de wet regelingen opgenomen die bepalen wat er gebeurt als je gaat scheiden. Of als een van de partners komt te overlijden.
Samenwonen
Als je gaat samenwonen is er in de wet niets geregeld. Wat aantoonbaar van jou is, dat is van jou. En wat aantoonbaar van de ander is, dat is van de ander. Maar ook als je gaat samenwonen kan het belangrijk zijn om samen afspraken te maken. Denk aan afspraken over:
- de verdeling van de kosten van de huishouding;
- eventueel verdeling van de inkomsten;
- wat is of blijft persoonlijk eigendom en wat wordt of is gezamenlijk eigendom;
- partneralimentatie;
- pensioen;
- wat spreken we af voor het geval de relatie eindigt;
- wat gebeurt er als een van de partners komt te overlijden.
Zelf opstellen?
Een samenlevingsovereenkomst zou je op zich zelf kunnen opstellen. Of dat verstandig is, dat valt te bezien. Als de afspraken onduidelijk of onvolledig zijn kan dit in de toekomst tot heftige conflicten leiden. Het is dan ook verstandig om je hiervoor tot de notaris te wenden. De notaris kan jullie alle informatie geven over de mogelijke afspraken maar ook over de gevolgen daarvan.
Soms verlangen instanties ook een notarieel samenlevingscontract om voor bepaalde voorzieningen in aanmerking te kunnen komen. Zo stellen veel verzekeraars een notarieel samenlevingscontract als voorwaarde om voor partnerpensioen in aanmerking te komen. Om goede regelingen te kunnen treffen voor het geval van overlijden kan een testament bovendien noodzakelijk zijn.
Eindiging
In het samenlevingscontract zal ook worden opgenomen hoe en wanneer de overeenkomst eindigt. Net als bij een scheiding zullen daarna afspraken gemaakt moeten worden over de afwikkeling van de samenleving. Het is dan raadzaam om deze afspraken vast te leggen in een convenant en, ingeval van kinderen, in een ouderschapsplan. Ook kun je laten opnemen dat je voor echtscheidingsbemiddeling kiest.
Liever geen afspraken?
Maak je geen afspraken? Dan bestaat er het risico dat er in de toekomst conflicten ontstaan. Bijvoorbeeld omdat een van de partners meent op basis van de afspraken in de samenlevingsovereenkomst toch nog een vordering te hebben op de ander. Of omdat de overeenkomst niet goed is opgezegd waardoor (betalings)verplichtingen doorlopen. Oefenen jullie samen het ouderlijk gezag uit over de kinderen? Denk er dan ook aan dat het ouderschapsplan in de wet verplicht is gesteld.
Wil je meer zekerheid en duidelijkheid voor de toekomst? Leg de afspraken dan helder vast in een convenant en, voor de kinderen, in een ouderschapsplan. Een mediator kan jullie helpen en begeleiden bij het maken van afspraken waar jullie allebei achter staan. De mediator zal daarna ook het convenant en, als er kinderen zijn, het ouderschapsplan voor jullie opstellen. Hierdoor ontstaat duidelijkheid en weten jullie allebei waar je aan toe bent.